شبکه‌های اجتماعیِ مهم در ایران فیلتر هستند و دسترسی به آنها تنها از راه نصب فیلترشکن ممکن است. با این حال، چیزی از اهمیت‌شان کاسته نشده و هم‌چنان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای برقراری ارتباط در ایران هستند.
برای نمونه، گفته می‌شود تلگرام در ایران حدود ۴۹ میلیون کاربر دارد. از نظر تعداد کانال‌های تلگرامی و مجموع اعضای آنها، فقط دو کشور روسیه و هند بالاتر از ما ایستاده‌اند.
توییتر هم شبکه اجتماعی بسیار تاثیرگذاری در بین ایرانی‌ها است. برآورد می‌شود حدود یک و نیم تا دو میلیون ایرانی در توییتر فعال باشند. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در دولت حسن روحانی یک میلیون و ۶۰۰ هزار فالوور در توییتر دارد که نشان می‌دهد ایرانی‌ها در این شبکه اجتماعی چقدر فعال هستند.
البته توییتر با وجود اینکه از پیام‌رسان تلگرام و شبکه اجتماعی اینستاگرام، کاربر ایرانی کمتری دارد، به شدت از این دو رسانه مهم‌تر است؛ چون بسیاری از بحث‌های آن، سیاسی هستند و افراد با گرایش‌های سیاسی مختلف، از آن برای ابراز عقاید خود استفاده می‌کنند.
علاوه بر این، توییتر ضریب نفوذ بالایی دارد و افرادی که در آن فعالند، می‌توانند مباحث مطرح شده در توییتر را به زندگی شخصی خود تسری دهند و با اثرگذاری بر بقیه افراد در دنیای واقعی، دایره اثرگذاری توییتر را به رقمی بسیار بیشتر از ۲ میلیون کاربر آن افزایش دهند.
به همین دلیل است که اغلب چهره‌های سیاسی مطرح در ایران، در توییتر حساب کاربری دارند و از ضریب نفوذ بالای آن برای رساندن پیام خود به مردم استفاده می‌کنند.
از رهبر جمهوری اسلامی تا روسای جمهور و رییس مجلس، همه در توییتر هستند و اخبار مهم مربوط به خود و کشور را در آن به اشتراک می‌گذارند.
دسترسی بی‌واسطه به مردم
علی لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ در یکی از اتاق‌های کلابهاوس حاضر شد و با مخاطبان خود به طور مستقیم گفتگو کرد. این کار، آورده بالایی برای او داشت و پالس‌های مثبتی را برای رییس سابق مجلس ارسال کرد؛ اما با رد صلاحیت، فرصت حضور در مرحله نهایی انتخابات و استفاده گسترده‌تر از شبکه‌های اجتماعی را از دست داد.
لاریجانی امسال هم در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده است. گفته می‌شود او برای جلوگیری از تکرار اتفاقات سه سال پیش، ابتدا با نهادهای تصمیم‌گیر در کشور هماهنگ کرده است و از تایید صلاحیت خود مطمئن شده و سپس وارد انتخابات شده است.
اما چیزی که نسبت به سه سال قبل تغییر نکرده، استفاده او از شبکه‌های اجتماعی برای دسترسی مستقیم به مردم و استفاده از ظرفیت تبلیغاتی بسیار ارزان اما به شدت موثر این شبکه‌ها است.
به نظر می‌رسد لاریجانی توییتر را به عنوان بستر اصلی کار خود انتخاب کرده است. او قبل از ثبت نام در وزارت کشور، توییتی منتشر کرد که بازتاب گسترده‌ای یافت و خبرساز شد. او در این توییت، نقشه اسنپ را منتشر کرد که نشان می‌داد او از دفتر کارش به وزارت کشور و سپس به پاستور، دفتر ریاست جمهوری می‌رود.
او در آخرین توییتش نیز نوشته:
«صدای من میاد…
اما برای «ملت قوی» داشتن مهم شنیدن صدای مردم است.
با هشتگ #ازلاریجانی بگویید و بپرسید تا هر روز در مقدورات زمانی به شما پاسخ دهم و گفت‌و‌گو کنیم.»
به این ترتیب، اعلام آمادگی کرده تا در توییتر به پرسش‌های مردم پاسخ دهد و امیدوار است این گفتگو، اثر پروانه‌ای داشته باشد و هرکسی که در توییتر (فضای مجازی) قانع می‌شود به لاریجانی رای دهد، ۱۰ نفر را در فضای واقعی قانع کند که به او رای دهد.
اگرچه بسیاری از نامزدهای انتخابات ۱۴۰۳ در توییتر حساب کاربری دارند، اما رییس سابق مجلس تا اینجا تنها فردی بوده که به طور فعال در آن فعالیت انتخاباتی داشته است.
البته توییتر یک شمشیر دولبه است. در زیر پست‌های علی لاریجانی، مخالفان او کامنت‌های تند و تیزی گذاشته‌اند که خیلی از آنها کاملا منطقی و سنجیده هستند و حجم بالای‌شان، از یک سو به رقبا قوت قلب می‌دهد و از سوی دیگر قادر است خوانندگان را قانع کند که به علی لاریجانی رای ندهند.
با این حال، ورود به فضای کاملا عمومی و شنیدن حرف مردم به طور مستقیم و بی‌واسطه و به دور از شیشه‌های ضدگلوله، جسارتی است که بقیه کاندیداها تا اینجا از خود نشان نداده‌اند.
پیش به سوی مناظره
برگزاری مناظرات تلویزیونی یکی از جذاب‌ترین بخش‌های انتخابات ریاست جمهوری در دو دهه اخیر بوده است.
می‌توان انتظار داشت با اعلام تایید صلاحیت‌ها و نهایی شدن نام نامزدها، نفرات بیشتری از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند و به این ترتیب، شاهد مناظرات توییتری هم باشیم.
نمونه جذاب آن، گفتگوهای چند روز قبل میان حساب کاربری لاریجانی با حساب منتسب به سعید جلیلی در توییتر بود که بسیار داغ شد اما وقتی سعید جلیلی اعلام کرد در توییتر حساب رسمی ندارد، هیجان آن به سرعت فروکش کرد.
انتظار می‌رود پس از اعلام تایید صلاحیت‌ها، کاندیداهای بیشتری به شبکه‌های اجتماعی اقبال نشان دهند و برای تماس مستقیم با پایگاه‌های رای و در نهایت مناظره با رقبای خود، از فضای مجازی استفاده کنند.
