شعار تبلیغاتی: خدمت و پیشرفت
سن: ۶۲ سال
متولد: طرقبه استان خراسان رضوی
تحصیلات: دکترای جغرافیای سیاسی
شهردار تهران (۱۲ سال- از ۱۳۸۴)
فرمانده نیروی انتظامی (از ۱۳۷۹)
فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران (از ۱۳۷۶)
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا (از ۱۳۷۳)
نام محمدباقر قالیباف به خیلی چیزها گره خورده است. بعضیها او را با بنز میشناسند. در زمان فرماندهی قالیباف در نیروی انتظامی بود که مرسدس بنزهای پیشرفته خریده شد و چهره نیروی انتظامی کشور را به شدت دگرگون کرد. حالا ماموران پلیس به جای پیکانهای قراضه سوار بنز میشدند و خلافکارها را تعقیب میکردند.
پلیس ۱۱۰ هم حاصل همان سالها است. برای نخستین بار در ایران، سامانه یکپارچهای راه افتاد که در هر جای کشور، میتوانستی با گرفتن یک شماره ۳ رقمی، به سادگی به پلیس دسترسی داشته باشی و درخواست کمک کنی.
اما بعضیها او را با سطل آشغالهای تهران به یاد میآورند. در زمان ریاست او بر شهرداری تهران بود که طرح مکانیزه شدن جمعآوری پسماند اجرا شد و سطل زبالههای بزرگ در جایجای تهران گذاشته شد.
به این ترتیب، فرآیند جمعآوری زباله به شیوه سنتی که در آن رفتگر با گاری به محلههای مختلف میرفت و زبالهها را جمع میکرد، برچیده شد.
بعضیها او را با انتخابات ریاست جمهوری و عبارتهای «سرهنگ» و «گاز انبری» به یاد میآورند. در جریان مناظرات انتخاباتی سال ۱۳۹۲ بود که این دو عبارت سر زبانها افتاد.
در آن زمان، حسن روحانی که به دنبال رد صلاحیت علیاکبر هاشمی رفسنجانی وارد عرصه رقابت شده بود، خطاب به قالیباف گفت: «من حقوقدانم، سرهنگ نیستم» که این جمله به شدت در جامعه بازتاب پیدا کرد و یکی از دلایل محبوبیت روحانی شد.
روحانی همچنین به قالیباف گفت: «شما میگفتید دانشجویان بیایند، ما برنامه گازانبری داریم.» از آنجا بود که لقب گازانبری روی قالیباف ماند و به کمپین انتخاباتی او آسیب رساند.
بعضیها او را با سیسمونی-گیت به یاد میآورند. البته سیسمونی-گیت نماد یک جریان است که قصد داشت و دارد به هر شکل ممکن، قالیباف را از عرصه سیاست ایران خارج کند و اجازه ندهد او به هیچ پستی، حتی ریاست مجلس دست پیدا کند.
در سیسمونی-گیت فاش شد که خانواده قالیباف برای خرید سیسمونی به ترکیه سفر کردهاند. سپس فاش شد که الیاس قالیباف، پسر او، برای دریافت اقامت دایم کانادا درخواست داده است. قبل از این، فایل صوتی از فرماندهان سپاه منتشر شد که فاش میکرد قالیباف برای رفع و رجوع فساد مالی ۸ هزار میلیارد تومانی در بنیاد تعاون سپاه تلاش کرده است.
البته اتهام فساد مالی به قالیباف و اطرافیان او تازگی ندارد. منتشر شدن پرونده املاک نجومی در زمان شهرداری قالیباف جنجال بزرگی به پا کرد. بر اساس اسناد منتشر شده، شهرداری تهران چند هزار میلیارد تومان خانه و ملک را با ارزشی پایینتر از قیمت واقعی، به افراد مختلف واگذار کرده بود.
ماجرای عیسی شریفی، معاون قالیباف در شهرداری تهران هم هست. او ۱۲ سال معاون قالیباف در شهرداری تهران بود و در این مدت، طی دو باری که قالیباف در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد، جانشین او شد و به عنوان سرپرست شهرداری عمل کرد.
گفته میشود پرونده فساد مالی شریفی هزاران میلیارد تومانی است و او پس از دستگیری و دادگاهی شدن به ۲۰ سال زندان محکوم شد.
به این ترتیب، نام محمدباقر قالیباف به مسایل مختلفی گره خورده که اغلب جنجالی هستند.
رویای ریاست جمهوری
قالیباف در جمهوری اسلامی سمتهای مهمی را برعهده داشته است. مهمترین آنها، ریاست بر مجلس شورای اسلامی در دورههای یازدهم و دوازدهم است. با ریاست بر مجلس، او جزء سران قوا شده ولی رویای رسیدن به صندلی ریاست جمهوری را از دست نداده است.
او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ برای نخستین بار وارد این رقابت شد و پس از احمدینژاد، هاشمی رفسنجانی و کروبی و بالاتر از معین، لاریجانی و مهرعلیزاده چهارم شد.
سپس در انتخابات ۱۳۹۲ رقابت را به حسن روحانی واگذار کرد و دوم شد. قالیباف در سال ۱۳۹۶ هم نامزد شد اما در نهایت به نفع ابراهیم رییسی کنار کشید تا سبد رای اصولگرایان در مقابل رییس جمهور وقت آسیب نبیند.
به این ترتیب، رویای او برای نشستن بر مهمترین صندلی خیابان پاستور نیمهتمام ماند و این بار در سال ۱۴۰۳ با تمام توان آمده تا به عنوان رییس قوه مجریه دست پیدا کند.
حمله گازانبری به خبرنگاران
با شروع مهلت تبلیغاتی برای نامزدهای ریاست جمهوری ۱۴۰۳ اتفاق عجیبی افتاد. یاشار سلطانی، خبرنگار معروفی که با فاش کردن پرونده املاک نجومی به شهرت رسید، روانه زندان شد. سلطانی قبلا گفته بود، در سال ۱۳۹۵ به او پیشنهاد رشوه ۱۰ میلیارد تومانی شده بود تا پرونده املاک نجومی را درباره قالیباف رو نکند. او همچنان یکی از منتقدان قالیباف بود.
همزمان با زندانی شدن سلطانی، صبا آذرپیک هم به زندان رفت. آذرپیک، خبرنگار نزدیک به اصلاح طلبان و از منتقدان قالیباف بود.
قبلا وحید اشتری، کسی که ماجرای سیسمونی گیت را افشا کرد نیز به خاطر این کار خود با حکم زندان مواجه شده بود.
ظاهرا سایر خبرنگاران معروفی که لب به انتقاد از قالیباف گشوده بودند، نیز تحت فشار قرار گرفتهاند. این در حالی است که شهردار سابق تهران و رییس کنونی مجلس وعده داده که خبرنگاران در دوران ریاست جمهوری او وضع خوبی خواهند داشت و میتوانند به راحتی به کار خود ادامه دهند.
این امید وجود دارد که در صورت رسیدن محمدباقر قالیباف به ریاست جمهوری، این رویه تغییر کند و او فضای بازتری را در اختیار خبرنگاران بگذارد.
بدقولی انتخاباتی
البته به نظر میرسد نام قالیباف از حاشیه جدانشدنی است. فقط رفتن او به وزارت کشور و ثبت نام برای انتخابات ۱۴۰۳ به خودی خود جنجال درست کرد.
ماجرا از مجلس دوازدهم شروع شد که انتخابات آن چند ماه پیش برگزار شد. قالیباف که رییس مجلس قبلی بود، امسال برای رسیدن به صندلی ریاست با مشکل بزرگی به نام پایداریها روبرو بود. اعضای پایداری میخواستند به هرشکلی که شده، مانع از ریاست او بر مجلس شوند و صندلی مهم بهارستان را نصیب خود کنند.
در این بین، توافق قالیباف با نمایندگان مستقل سبب شد تا تلاش پایداریچیها به جایی نرسد. قالیباف به نمایندههای مستقل قول داده بود که در صورت رسیدن به ریاست مجلس، نامزد ریاست جمهوری نشود و تمرکز خود را روی مجلس بگذارد.
به این ترتیب، رای آنها را گرفت و رییس مجلس شد اما چند روز بعد به وزارت کشور رفت و برای انتخابات ۱۴۰۳ ریاست جمهوری ثبت نام کرد.